Home » Boekrecensie: Marcus Aurelius – Overpeinzingen

Boekrecensie: Marcus Aurelius – Overpeinzingen

door de Redactie van MNLK

Marcus Aurelius, de Romeinse keizer van 161 tot 180, is de laatste grote vertegenwoordiger van de Stoa (het stoïcisme). Deze briljante heer is namelijk een ware eindbaas op gebied van filosofie en wijsheid.

De Stoa is een goed doordachte, realistische en vooral een praktisch toepasbare levensfilosofie en Marcus Aurelius legt haarfijn uit in zijn Overpeinzingen hoe hij dacht over het universum, de maatschappij, je medemens en zijn eigen beroeringen.

> Marcus Aurelius wordt beschouwd als de laatste grote vertegenwoordiger van de Stoa, een filosofische stroming in de klassieke oudheid. Tijdens zijn veldtochten hield hij een filosofisch dagboek bij. Deze persoonlijke aantekeningen laten hem zien als een van de nobelste figuren uit de oudheid. De fascinerende spirituele ontboezemingen en overdenkingen, ontstaan tijdens zijn zoektocht naar zichzelf en naar de zin van het universum, vertellen over twijfel en wanhoop, over overtuiging en vervoering.

In 12 dagboeken schreef Marcus Aurelius op wat hem ontroerde, wat zijn gedachtegangen waren en wat voor inzichten hij door de jaren heen heeft opgedaan, ook wel zijn ‘overpeinzingen’. genoemd. Al zijn dagboeken zijn bij elkaar verzameld om ons in 200 bladzijden te informeren van de leef- en denkwijze van de Stoa.

Zonder al teveel te verklappen over de inhoud, kan ik wel in grote lijnen uitzetten waar zijn filosofieën met name over gaan. Het zijn vooral vier pijlers die hij veelvuldig bespreekt; het leven met de natuur, je niet van de wijs laten brengen, het accepteren van de dood en het leven met de rede. Wat deze pijlers exact betekenen ga ik hier niet verklappen, hij schreef er immers 200 bladzijden over om dat duidelijk te maken.

Deze vier pijlers herhaalt hij constant, maar dan wel telkens uitgeschreven op een compleet nieuwe manier. Door de herhaling wordt de filosofie steeds duidelijker en duidelijker. Herhaling mag wellicht repetitief zijn, het helpt wel als je deze diepgaande wijsheden wil leren begrijpen. Het is zelfs bewonderenswaardig dat hij telkens een nieuwe manier heeft gevonden om zijn punten te maken. Je kan na het lezen van al deze invalshoeken niet anders dan met hem eens zijn.

De overpeinzingen van Marcus zijn regelmatig cryptisch, maar als je de context beter begrijpt – en die ga je steeds beter begrijpen als je de schrijfstijl en de wijsheid van de Stoa beter begrijpt – is wat Marcus vertelt kristalhelder.

Wellicht ben ik de enige die dit doet, maar ik ging er vanuit dat mensen in de Middeleeuwen en de eeuwen daarvoor stuk voor stuk oliedomme barbaren waren. Het blijkt echter uit dit prachtig geschreven boekwerk dat er tenminste één wijze heer leefde die het kunstje van het leven begrepen had. Je zou dit boek kunnen beschouwen als een soort bijbel, maar dan zonder het gekibbel over Jezus en allerlei uit de hand gelopen sprookjes. Het is juist een gids die je met beide voeten weer op de grond zet.

Het meest opvallende aan dit boek vind ik nog wel dat de eeuwenoude filosofieën van Marcus gek genoeg juist niet gedateerd zijn, ze zijn tijdloos gebleken en bijzonder goed toepasbaar in de 21ste eeuw. Aanrader!


Lees ook de boekrecensies van Tribe of MentorsIkigai en My Shredded Lifestyle. Aanraders!

5 notities uit mijn notitieboekje

“Is een smaragd minder mooi als hij niet wordt bewonderd?”

“De universele natuur legt u geen last op die u niet kunt dragen”

“Goedkeuring van de massa is niet meer dan geklak van de tong”

“Ook uw kinderen zijn bladeren in de wind”

“Het is beneden mijn waardigheid mijzelf te kwellen. Een ander heb ik immers ook niet moedwillig pijn gedaan.”

Wél lezen als je; onrust in je systeem hebt en wat perspectief kunt gebruiken over het leven.

Niet lezen als je; een groot ego hebt die niet wil horen dat de wereld niet om jou draait.


Lees ook: Boekrecensie: De edele kunst van not giving a F*ck van Mark Manson

Lees ook: MNLK boekenlijst: de 25+ boeken die Guus in 2017 en 2018 heeft gelezen

Lees ook